" Za kilka dni we Wrocławiu rozpoczyna się Europejski Kongres Kultury. O czym dzisiaj powinni rozmawiać europejscy intelektualiści?

- Pierwsze, co przychodzi mi do głowy, to anarchia.

Potrzeba nam anarchii?

- Tak, bo dzisiaj najbardziej zagraża nam jeden sposób myślenia, uprawiania polityki, działania. Kilka lat temu we Włoszech dwie wielkie partie, Forza Italia Silvia Berlusconiego i opozycyjna Partia Demokratyczna, zarzuciły sobie wzajemnie, że jedna skopiowała program drugiej. Doszło do poważnej debaty na ten temat, kto komu ukradł program. Ale w rzeczywistości nikt niczego nie ukradł, po prostu obie myślą tak samo. Anarchia to szansa na większą różnorodność, na wyjście z neutralności, jednomyślności, która niszczy Europę.

Jedność nie jest już wartością europejską?

- Uważam, że prawdziwy liberalizm to splot wielu konfliktów regulowanych przez mechanizmy demokracji. Na kongresie oczywiście nie będziemy się bić, ale dyskutować, ale żeby dyskutować, trzeba się różnić. Chciałbym, abyśmy się zastanowili, jak walczyć ze spłyceniem i spłaszczeniem debaty publicznej.

A może tematem Kongresu powinny być rewolucje w krajach arabskich i ich wpływ na tożsamość kulturową Europy?

- Z pewnością tak. Jestem pełen entuzjazmu wobec rewolucji w Afryce Północnej, mam głęboką nadzieję, że one dojrzeją, że ludzie, którzy powstali w Tunezji i Egipcie, pójdą drogą ideałów. Jednocześnie niepokoi mnie, że mamy do czynienia z ponownym zjednoczeniem Zachodu przeciwko Trzeciemu Światu, jak to już miało miejsce w przeszłości, kiedy byliśmy zjednoczeni pod parasolem Ameryki w walce z terroryzmem, bo uważaliśmy, że my jesteśmy ci dobrzy i walczymy przeciwko tym złym".